Να διαχειρίζεται με σύνεση και διάκριση καθένας μας την ελευθερία που του χάρισε η άπειρη αγάπη του Θεού Πατέρα
Του π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΥ*
Σε κάθε συντεταγμένο και αναπτυγμένο κράτος υπάρχουν οι εξουσίες. Μία απ' αυτές είναι
η δικαστική, είναι εκείνη που αποδίδει τη δικαιοσύνη.
Η απονομή της έχει ως βάση τη νομοθεσία, η συγγραφή της οποίας εξαρτάται από τον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας (δημοκρατικά, δικτατορικά κ.ά.), και από τη φιλοσοφία που διέπει τις κυβερνήσεις.
Εχει άμεση σχέση με τον έμφυτο ηθικό νόμο που (πρέπει να) υπάρχει σε όλους.
Υπάρχουν όμως φορές που το λαϊκό αίσθημα είναι διαφορετικό από το πνεύμα του νόμου.
Είναι οι περιπτώσεις που ένα αυθόρμητο «γιατί;» εκφράζεται είτε ως παράπονο είτε από οργή ή με απορία.
Σε περίπτωση στυγερών εγκλημάτων, αποτρόπαιων πράξεων και προκλητικών παρανομιών, ως λαϊκό δικαστήριο, ακούγεται ή γράφεται η αυστηρότατη τιμωρία των πρωταγωνιστών τους.
Ταυτόχρονα, διατυπώνεται και ένα ερώτημα:
«Δεν τα βλέπει ο Θεός αυτά; Γιατί τα επιτρέπει;»
Το ίδιο συμβαίνει και σε ακραία καιρικά φαινόμενα ή φυσικές καταστροφές.
Η απάντηση στα παραπάνω βρίσκεται μέσα στο δώρο του Θεού, στο πλάσμα Του και παιδί Του: στο αυτεξούσιο.
Αλλωστε, ως άνθρωποι, αυτό το διεκδικήσαμε και το εφαρμόζουμε με τον τρόπο μας.
Η ανυπακοή των πρωτόπλαστων Αδάμ και Εύας αυτό έδειξε περίτρανα.
Ο άνθρωπος είναι πλέον ελεύθερος να κάνει το καλό και το κακό.
Ανάλογα με τα αποθέματα ηθικής που διαθέτει, τη θέληση που δείχνει, την αντίσταση που ασκεί, καταφέρνει ό,τι θέλει ή όχι.
Αναμφισβήτητα, θα μπορούσε ο Θεός να είχε επιβληθεί σε όλους και σε όλα.
Δεν θα είχαν αξία τότε η αποδοχή Του και η πίστη σ' Εκείνον.
Αν οι πάντες είμαστε πρωταθλητές, ποια αξία θα έχουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες; Κάθε επέμβασή Του θα είναι βιασμός του αυτεξουσίου και αφαίρεση του δικαιώματός μας σε αυτό.
Το σκεπτικό της επιβουλής του Θεού στη ζωή μας ετσιθελικά θα προξενούσε τη στέρηση της ελευθερίας μας και δεν θα είχαν αξία το σωστό, η αρετή, η αγιότητα. Κάθε προσπάθεια για κατάκτησή τους θα ήταν μάταιη, αφού θα ήταν, υποτίθεται, προδιαγεγραμμένα πού και σε ποιον βαθμό θα υπήρχαν.
Ταυτόχρονα, μπορεί να επιζητούμε τη θεία επέμβαση όχι μόνο για την αποτροπή του κακού αλλά και για την επιβολή του καλού.
Ο άνθρωπος, όταν βλέπει κάθε λογής βία του δυνατού επί του αδυνάτου, θέλει να πάρει τον νόμο στα χέρια του και να διεκδικήσει το όποιο δίκιο του.
Ετσι όμως παραχαράσσει το αυτεξούσιο που έχει θεόθεν δωρεοδοτηθεί, όσο και αν η καταστρατήγησή του βλάπτει ανθρώπους μεμονωμένους ή ακόμα και το κοινωνικό σύνολο.
Ερχεται και σε φανερή αντίθεση με την προτροπή του Κυρίου, δίδαξε την απόδοση τα του Θεού στον Θεό και τα του Καίσαρα (=κοσμική εξουσία) στον Καίσαρα.
Οφείλουμε δε να παρατηρήσουμε ότι και η αυτοδικία κρύβει σίγουρα και υποκειμενικά στοιχεία, τα προσωπικά ελατήρια, τον υπερβάλλοντα ζήλο.
Πολλά, λοιπόν, είναι τα «γιατί;» που βασανίζουν νυχθημερόν τον ανθρώπινο νου. Τη δικαιοσύνη δεν μπορεί να την επιβάλει αυτόκλητα κανένας.
Ας διαχειρίζεται με σύνεση και διάκριση καθένας μας το αυτεξούσιο που του χάρισε η αγάπη του Θεού.
Μην την εκμεταλλευόμαστε όμως.
Μας προίκισε και με μυαλό να διακρίνουμε το σωστό από το λάθος, άρα δεν υπάρχουν περιθώρια για ευτελείς δικαιολογίες.
Να δείχνουμε μηδενική ανοχή για καθετί παράδοξο, παράνομο και επικίνδυνο.
Ας αναλογιστούμε όμως και τη δική μας συμμετοχή και ας προσπαθήσουμε την αλλαγή με αφετηρία τον ίδιο τον εαυτό μας.
*Θεολόγος, διδάσκων Πανεπιστημίου Πειραιώς
Ορθόδοξη Αλήθεια
ΣΤΗΡΙΞΤΕ ΜΑΣ ΠΑΤΩΝΤΑΣ LIKE "ΕΔΩ"
